De opkomst van AI-influencers

Een nieuwe generatie influencers verovert momenteel de social media-wereld, maar achter hun perfecte gezichten en levens schuilt geen mens van vlees en bloed. Neem bijvoorbeeld Gigi, een virtuele influencer gecreëerd door de 21-jarige Amerikaanse student Simone Mckenzie. Gigi lijkt in veel opzichten op een doorsnee social media-ster, maar verraadt haar kunstmatige aard door subtiele, surrealistische momenten. Dit fenomeen waait nu ook over naar Nederland. In Amsterdam experimenteert influencer-agency Trendbubbles met drie volledig virtuele influencers die zich richten op mode, gaming en duurzaamheid. "We merkten dat onze menselijke influencers steeds meer moeite hadden om dagelijks content te produceren," vertelt oprichter Marieke van Dijk. "Met onze virtuele modellen kunnen we de productie opschalen zonder burn-outs of vakantieonderbrekingen." Deze verschuiving markeert een fundamentele verandering in een industrie die wereldwijd meer dan 250 miljard dollar waard is.

De makers achter de schermen

Achter elke virtuele influencer staat een menselijke creator die de touwtjes in handen heeft. In het geval van Gigi is dat Simone Mckenzie, een 21-jarige student aan de Universiteit van Illinois. Ze maakt deel uit van een groeiende groep digitale creators die AI inzetten voor contentgeneratie en daar aanzienlijke inkomsten mee verdienen via platforms als TikTok. In Nederland zien we een vergelijkbare trend. De 24-jarige Rotterdamse ondernemer Jesse Vermeulen creëerde 'Liv', een virtuele lifestyle-influencer die inmiddels 85.000 volgers heeft op Instagram. "Ik besteed ongeveer tien uur per week aan het maken van content voor Liv, terwijl een menselijke influencer daar makkelijk dertig tot veertig uur mee bezig is," legt Jesse uit. "Met de juiste AI-tools kan ik een week aan content in één dag produceren. Dat geeft me tijd om meerdere projecten te beheren." Deze efficiëntie vertaalt zich in een groeiend verdienmodel: Jesse's virtuele influencer verdient nu al meer dan de gemiddelde menselijke influencer met hetzelfde aantal volgers.

De uitdaging voor menselijke influencers

Voor menselijke influencers zoals Kaaviya Sambasivam in het oorspronkelijke artikel, of in de Nederlandse context iemand als Lisanne Verhoeven uit Utrecht, wordt het steeds moeilijker om bij te blijven. Lisanne, die als lifestyle-influencer 40.000 volgers heeft, vertelt: "Ik merk dat ik steeds meer tijd kwijt ben aan het maken van content. Waar ik vroeger met een spontane foto en wat tekst kon volstaan, moet ik nu denken aan video's, carrousels, perfecte belichting en constante interactie in de comments." De realiteit is dat menselijke influencers beperkt worden door de 24 uur in een dag, terwijl hun virtuele concurrenten 24/7 kunnen 'werken'. Bovendien hoeven AI-influencers geen rekening te houden met vermoeidheid, persoonlijke problemen of zelfs het weer. "Als ik ziek ben of een slechte dag heb, kan ik geen content maken," verzucht Lisanne. "Een AI-influencer heeft dat probleem niet." Deze ongelijke strijd dwingt menselijke influencers om creatief te worden met hun tijd of te investeren in ondersteuning door AI-tools.

Wat betekent dit voor Nederlandse bedrijven?

Voor Nederlandse MKB-ondernemers die influencer marketing inzetten, biedt deze ontwikkeling zowel kansen als uitdagingen. Sjoerd Bakker, eigenaar van een duurzaam kledingmerk uit Amersfoort, experimenteert al met virtuele influencers: "We werken sinds drie maanden samen met een AI-influencer die zich richt op duurzame mode. Het voordeel is de constante output en flexibiliteit. Als we last-minute een campagne willen aanpassen, kan dat zonder probleem." Ook de kosten spelen een rol in zijn beslissing: "Voor het budget van één bekende menselijke influencer kunnen we nu met drie virtuele influencers werken, elk gericht op een specifiek deel van onze doelgroep." Toch zijn er ook nadelen. "We merken dat de engagement soms lager is. Mensen voelen minder emotionele binding met een virtueel persoon, hoe realistisch die er ook uitziet." Voor bedrijven die authenticiteit hoog in het vaandel hebben staan, blijven menselijke influencers daarom voorlopig de voorkeur houden. Het is een afweging tussen efficiëntie en authenticiteit die elke ondernemer voor zijn eigen merk moet maken.

Zorgen over misleiding en mediawijsheid

De snelle opkomst van hyperrealistische AI-video's, die teruggaat tot de eerste celebrity deepfakes, roept zorgen op over misleiding en mediawijsheid, vooral bij jongere doelgroepen. In Nederland heeft de Stichting Mediawijsheid onlangs gewaarschuwd voor de groeiende uitdaging om echt van nep te onderscheiden. "We zien dat zelfs volwassenen moeite hebben om AI-gegenereerde content te herkennen," vertelt mediadeskundige Petra de Boer. "Voor tieners, die een groot deel van de doelgroep van influencers vormen, is dit nog lastiger." Dit creëert een ethisch dilemma voor bedrijven die met virtuele influencers werken. Sommige Nederlandse ondernemers kiezen ervoor om transparant te zijn. Zo plaatst het Groningse beautymerk Glowish altijd de hashtag #AIinfluencer bij posts van hun virtuele ambassadeur. "We willen eerlijk zijn tegenover onze klanten," legt marketingdirecteur Femke Terpstra uit. "Bovendien merken we dat veel mensen het juist fascinerend vinden dat onze influencer virtueel is, zolang we er maar open over zijn." Experts adviseren bedrijven om duidelijke richtlijnen te volgen bij het inzetten van AI-influencers, om vertrouwen bij consumenten te behouden.

De toekomst: hybride influencer marketing

Terwijl critici deze trend afdoen als "AI slop" (AI-troep), wijzen voorstanders op de creatieve mogelijkheden en efficiëntie die virtuele influencers bieden. De meest waarschijnlijke toekomst ligt in een hybride aanpak. "We zien dat succesvolle influencer-campagnes steeds vaker een mix van menselijke en virtuele influencers inzetten," vertelt Bart Jansen van marketingbureau DigitaalDNA uit Eindhoven. "Menselijke influencers voor de emotionele connectie en authenticiteit, AI-influencers voor consistentie en schaalbaarheid." Deze aanpak wordt al toegepast door een Tilburgse sportvoedingsfabrikant die een team van drie menselijke atleten combineert met één virtuele coach die 24/7 trainingsadvies geeft. "De atleten inspireren met hun echte verhalen en prestaties, terwijl de virtuele coach constant beschikbaar is voor vragen en tips," legt de marketingmanager uit. Voor Nederlandse ondernemers betekent dit dat ze niet hoeven te kiezen tussen mens of AI, maar slim kunnen combineren om het beste van beide werelden te benutten.

Praktische tips voor ondernemers

Wil je als ondernemer experimenteren met virtuele influencers of je huidige influencer-strategie aanpassen aan deze nieuwe realiteit? Hier zijn enkele praktische tips. Ten eerste, begin klein. Je hoeft niet meteen een volledig virtuele influencer te creëren. Start met AI-tools die je bestaande menselijke influencers kunnen ondersteunen bij contentcreatie. Een Delftse webshop laat bijvoorbeeld AI-scripts schrijven die hun influencers als basis kunnen gebruiken, wat de productietijd halveert. Ten tweede, wees transparant. Nederlandse consumenten waarderen eerlijkheid. Als je met virtuele influencers werkt, communiceer dit dan duidelijk. Ten derde, focus op je niche. Virtuele influencers werken het best in sectoren waar visuele aspecten belangrijk zijn, zoals mode, beauty en gaming. Voor sectoren waar persoonlijke ervaring en expertise centraal staan, zoals gezondheid of financiën, blijven menselijke influencers voorlopig effectiever. Ten slotte, meet en vergelijk de resultaten. Een webwinkel in kinderkleding uit Breda experimenteerde met beide types influencers en ontdekte dat hun virtuele influencer meer bereik genereerde, terwijl de menselijke influencer hogere conversies opleverde. Door deze inzichten konden ze hun strategie optimaliseren voor verschillende doelstellingen.

De balans vinden in een veranderende markt

De opkomst van AI-influencers dwingt ons om na te denken over wat we echt waarderen in online content. Is het de perfectie en consistentie die virtuele influencers kunnen bieden? Of de authenticiteit en onvoorspelbaarheid van menselijke creators? Voor Nederlandse ondernemers is het belangrijk om deze afweging bewust te maken. "Uiteindelijk gaat het om de connectie met je doelgroep," benadrukt communicatie-expert Jaap Hoogland. "Sommige merken floreren met de perfectie van AI, andere juist met de rauwe authenticiteit van menselijke influencers." Een interessante ontwikkeling is dat sommige menselijke Nederlandse influencers nu hun eigen virtuele alter ego's creëren. Fashion-influencer Emma Verbeek uit Amsterdam lanceerde onlangs 'Digital Emma', een AI-versie van zichzelf die aanvullende content produceert. "Ik kan niet op twintig plekken tegelijk zijn, maar Digital Emma wel," legt ze uit. "Zo kan ik mijn bereik vergroten zonder in te leveren op mijn privéleven." Deze creatieve oplossingen laten zien dat de toekomst van influencer marketing niet gaat om mens versus machine, maar om het vinden van de juiste balans tussen beide.